Nogal wat mensen kunnen als een berg opzien tegen de naderende kerstdagen. Er moet zoveel geregeld worden en iedereen moet het natuurlijk naar zijn zin hebben. Van het idee alleen al schiet bij sommigen de hartslag spontaan omhoog.

Je herkent het vast wel, is de sint net het land uit begint iedereen alweer over de kerst. Je kijkt bij de buren of zij al een kerstboom hebben staan, want dan kun jij niet achterblijven. De één versiert zijn huis nog gekker dan de ander, maar jij hebt besloten daar dit jaar maar eens niet aan mee te doen. Gewoon een leuke boom met wat versiersels is prima.

Maar dan begint er reuring in de familie te ontstaan. Wat doen we dit jaar? Net als vorig jaar? Bij mijn ouders of bij die van jou of dan maar allebei? Wat trek je aan en zijn er al lijstjes gemaakt of doen we dit jaar geen cadeautjes? En als je wel cadeautjes doet, hoeveel dan? Voor welk budget of aantal ga je? Als ik met te weinig cadeaus aankom, zullen ze dat vast stom vinden en ben ik straks de gebeten hond. Of die ene broer of zus die altijd zo gecontroleerd van die vragen gaat stellen, zodat alles precies gepland wordt en er niks aan het toeval overgelaten kan worden.

De verwachtingen zijn hoog en de spanning inmiddels ook. En ja, dan moeten de kerstdagen nog beginnen. Zo hoeft het niet te gaan, maar bovenstaande voorbeelden zijn geen uitzondering.

Stressveroorzakers

Aannemende dat het in best wel veel gevallen stress oplevert, is natuurlijk de vraag: wat veroorzaakt nou al die stress voor deze winterse tweedaagse?

Hieronder een kleine opsomming:

• Het is ‘killing’ om op het laatste moment nog heel even je kerstinkopen te doen. Dan is het vaak extra druk en kom je nog meer geïrriteerde mensen tegen die net als jij iets aan het doen zijn wat ze eigenlijk niet willen. Immers, wanneer ze er echt naar uitkeken zouden ze hun inkopen niet op het laatste moment doen.
• Teveel bezig zijn met het anderen naar de zin te maken. Hierdoor ben je zelf de hele dag aan het rennen en gaan anderen dat op den duur vervelend vinden, omdat ze eigenlijk gewoon een paar relaxte dagen willen hebben. Of in ieder geval een poging doen.
• Een gerecht maken dat je nog nooit eerder gemaakt hebt. Lijkt natuurlijk leuk, maar zeker als het extra voorbereidingstijd vraagt dan is er ook een groot risico dat er iets mis kan gaan. Tegelijkertijd verwacht je wel dat alles goed moet gaan.
• Wel of geen cadeaus. Dit heeft niet zelden geleidt tot ruziënde familieleden. Het cadeau is niet wat ze verwacht hadden of de één voelt zich benadeeld ten opzichte van de ander.
• Teveel inslaan voor de kerst. Hoe vaak komt het voor dat je na de kerstdagen niet met allemaal dingen blijft zitten die niet worden opgemaakt?
• En last but not least, het huis moet er perfect uitzien voor de te ontvangen gasten.

Herkenbaar? Je zou er stress van krijgen. We weten het vaak wel, maar gaan even zo vrolijk het jaar daarop weer op de zelfde manier door. En wat ook opvallend is, is dat het vaak dezelfde mensen zijn die extra gevoelig zijn voor de stress gedurende de kerstdagen.

Dat brengt ons bij het volgende punt.

Wie is er bevattelijk voor stress tijdens de kerstdagen?

In het algemeen kun je stellen dat vrouwen meer bevattelijk zijn voor stress dan mannen. In ieder geval gedurende de kerstdagen. Vrouwen hebben een grotere neiging te moeten zorgen en zich te conformeren aan het gezelschap waarmee ze de kerstdagen doorbrengen. Dat vraagt meer verantwoordelijkheid en dan is stilstaan geen optie. Mannen hebben eerder de neiging te denken: “Ja hallo, ben ik ook eens een keer vrij, kan ik nog aan de slag.”

Natuurlijk wordt de soep niet zo heet gegeten als dat het wordt opgediend. Ook mannen kunnen last van stress hebben gedurende de feestdagen.

Daarom hieronder enkele persoonskenmerken:

• Perfectionisme.
• Gehaastheid, niet ‘niets’ kunnen doen.
• Veel van jezelf eisen en ‘moeten’.
• Groot verantwoordelijkheidsgevoel.
• Grote betrokkenheid bij gezin.
• Streven naar waardering van anderen.
• Moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen.
• Moeilijk steun kunnen vragen.
• Gevoelens slecht kunnen uiten.

Dit rijtje heeft niet alleen betrekking op de kerstdagen. Mensen die van nature wat meer gestrest zijn, hebben daar tijdens de feestdagen vaak niet heel anders last van. Alleen het wordt nu wel veel in slechts twee dagen.

Wat kun je er aandoen?

Mensen hebben vaak hoge verwachtingen. Tijdens de feestdagen zouden die allemaal uit moeten komen omdat het zo belangrijk wordt gemaakt. Maar tevens wordt daarmee de druk opgevoerd en is de vrijblijvendheid er al snel vanaf. Dat laatste is vaak het meest beroerd omdat daardoor mensen zich verplicht gaan voelen. Het ´moeten´ zorgt vooral voor de meeste stress.

Dus de volgende punten kunnen helpen in de aankomende feestdagen:

• Maak duidelijke afspraken van te voren. Op die manier kun je de hoge verwachtingen vast een beetje beteugelen. Het niet uitspreken daarvan, omdat je denkt dat ze het vast wel zullen begrijpen, maakt het vaak extra ongemakkelijk.
• Zorg voor rust van te voren. In plaats van alles op het laatste moment te ‘moeten’ doen, is het verstandiger beter te plannen en de dag voor kerst alvast in de stemming te komen door wat rust.
• Vier de kerst zoals je dat zelf het liefst wil. Weet je bijvoorbeeld van elkaar hoe je de kerst het liefst viert? Of ga je altijd uit van een zelfde scenario omdat het nou eenmaal zo is?
• Heb je kinderen? Zorg dan dat de kinderen iets te doen hebben. Zeker wanneer ze wat jonger zijn, is de spanningsboog niet al te groot. Creëer een plek in huis waar ze naar hartelust hun gang kunnen gaan.
• Houd de kerstdagen eenvoudig. Het is ook een tijd om even stil te staan. Het valt te proberen althans.