VVD-coryfee Ed Nijpels bezoekt *restaurant Merlet in Schoorl
Door: Rob van de Pas
Gepubliceerd: 10 maart 2023
Soms heb je van die bijeenkomsten die als een prachtige puzzel naadloos in elkaar vallen. Afgelopen woensdag 8 maart was er zo een. In sterrenrestaurant Merlet in Schoorl was Martin van Bourgonje gastheer voor de lokale VVD. De Bergense VVD’ers Annelies Anema en Liselotte Verwaayen hadden VVD-prominent Ed Nijpels (73) bereid gevonden om tijdens een exclusief diner dieper in te gaan op zijn onlangs verschenen biografie ‘Nooit wachten op later’. En dat deed Ed Nijpels. Zonder een blad voor de mond te nemen, vertelde hij over zijn relatie met Hans Wiegel, Ruud Lubbers, prins Philip en zijn soms redelijk ‘brutale’ gesprekken, als jonge politicus, met koningin Beatrix.
Ontvangst in Duinblickzaal
De 60 gasten, waaronder enkele belangrijke lokale politici en bestuurders, werden na een informele en stijlvolle ontvangst met een glas bubbels van harte welkom geheten door VVD-fractievoorzitter Arend Jan van den Beld. De Bergense VVD’er begon deze keer direct met het bedanken van gastheer Martin van Bourgonje om zijn restaurant beschikbaar te stellen voor het bijzondere initiatief van de dames Anema en Verwaayen. Hierna kreeg Ed Nijpels het woord om in drie breaks zijn persoonlijke en politieke leven, zoals omschreven in zijn memoires, met de gasten te delen.
Bergen op Zoom
Ed Nijpels, die als geboren Nieuwedieper of Jutter (Den Helder), al op jonge leeftijd in het katholieke Bergen op Zoom terecht kwam. Een stad waar de KVP de politieke baas was. Vader Nijpels was actief en lid van de Stadspartij en bedacht plannen om de eeuwenoude macht van de KVP te breken. Het neerslaan van Praagse Lente (1968) in Tsjecho-Slowakije was voor vader en zoon Nijpels een belangrijke reden om lid te worden van de VVD. Daarna ging het snel. Via de JOVD kwam Ed Nijpels als raadslid in Bergen op Zoom ook op de landelijke lijst van de VVD en werd in 1977 Tweede Kamerlid voor de liberalen en in 1982 volgde hij Hans Wiegel op als fractievoorzitter. Nog geen zes maanden later haalde hij als VVD-lijstrekker maar liefst 36 zetels binnen en kon hij de koningin adviseren om het kabinet Lubbers I met het CDA te laten formeren.
Nederlaag
Toen de VVD bij de verkiezingen van 1986 negen zetels verloor, kreeg Nijpels de schuld van deze nederlaag. Hij werd weliswaar herkozen als fractievoorzitter, maar nadat een aanzienlijk deel van de fractie bij monde van Frits Bolkestein de aanval op hem had geopend, besloot hij alsnog terug te treden als politiek leider van de VVD. Hij werd vervangen door Joris Voorhoeve als fractievoorzitter en politiek leider van de VVD, terwijl Rudolf de Korte vicepremier werd in het kabinet Lubbers II (1986-1989).
Minister Nijpels
Wel kreeg Nijpels, ondanks de verkiezingsnederlaag, in hetzelfde kabinet een ministerschap aangeboden, namelijk dat van VROM. Aanvankelijk was deze benoeming bedoeld om Nijpels een positie ‘in de luwte’ te bezorgen. In deze kabinetsperiode werd het milieubeleid echter een steeds belangrijker beleidsterrein, zodat zijn functie alsnog prominenter werd dan aanvankelijk door de VVD was beoogd. Als minister kreeg Nijpels bijzonder veel waardering en respect van zowel coalitie als oppositie voor zijn milieubeleid. Zo bracht hij in mei 1989 het NMP (Nationaal Milieubeleidsplan) uit.
Burgemeester Breda en CdK Friesland
Na zijn ministerschap keerde Nijpels terug in de Tweede Kamer en bleef hij kamerlid van 14 september 1989 tot 4 april 1990. Hij vertrok in 1990 om burgemeester van Breda te worden. Dat was hij van 1 april 1990 tot 1 juli 1995. Begin 1999 werd Nijpels commissaris der Koningin in de provincie Friesland. Nijpels bleef CdK tot 1 mei 2008. De laatste jaren is Ed Nijpels op verschillende manieren actief geweest. Van kroonlid bij de SER tot voorzitter van het Klimaatberaad. Klimaat en milieu zijn een rode draad in zijn politieke carrière.
Koffie met bonbons
Tijdens de koffie was het tijd om vragen te stellen aan Ed Nijpels. Ed kreeg nog een glas witte wijn, beantwoordde openhartig de vele vragen en nam tenslotte om 23:15 uur de bonbons mee in zijn auto.
Het werd een bijzondere avond.
‘Nooit wachten op later’
Nijpels deelt in zijn boek komische, ontroerende en onthullende scènes uit zijn persoonlijke en politieke leven, voortgedreven door het besef dat je niks moet uitstellen.
Nederlands | Paperback | 9789021341330
Klik op de foto voor een uitvergroting.