Terroir. Wat is dat eigenlijk?
Door: Sico de Moel
Gepubliceerd: 21 juli 2023
Vraag een wijnliefhebber naar ‘terroir’ en je krijgt lange uitgebreide verhalen waar geen touw aan vast te knopen is, maar nooit een duidelijk antwoord.
Wat is bijvoorbeeld het terroir van Domein Bergen? Kan dat eigenlijk wel, wijnmaken in dit gebied, met al die regen en wind? En heb je geen heuvels nodig of kalk in de grond en is de grond hier eigenlijk überhaupt wel geschikt?
Exact weten we dat nog niet allemaal, we zijn immers net begonnen. Wat we wel weten is dat Pieter van Wijndomein De Koen al vele jaren hele mooie wijnen maakt in Langedijk. Zou dat ook kunnen op Domein Bergen? We gaan het zien.
Maar voor ik je vertel over het terroir van Domein Bergen, wil ik je eerst meenemen in de wondere wereld van terroir. Kun je het bijvoorbeeld proeven?
Ja, je kunt terroir terugzien, ruiken en proeven in je wijn. Wijnen van een kalkrijke bodem kunnen bijvoorbeeld een lichtere kleur hebben. In wijnen van een vulkanische bodem ruik je de minerale aroma’s terug. Als de bodem veel kiezelstenen bevat, kan je wijn een zijdezachte structuur hebben. En dan hebben we het alleen nog maar over de bodem.
Uiteraard zijn er ook hardnekkige misvattingen over terroir: het zou alleen om de bodem draaien. Dat is niet waar. Terroir zou statisch zijn en nooit kunnen veranderen. Ook niet waar. En het zou alleen relevant zijn voor dure wijnen van hoge kwaliteit. Allemaal niet waar.
Het terroir van een wijngaard wordt gevormd door een aantal factoren, waaronder de bodem, het klimaat, de topografie, de ligging van de wijngaard, de flora en fauna. Maar ook de menselijke invloed, zoals wijnbouwpraktijken en tradities, voegt terroir toe.
Wist je dat Bergen statistisch gezien gemiddeld de meeste zonuren van Nederland heeft? Deze langere blootstelling aan de zon bevordert de rijping van de druiven en draagt bij aan een optimale suiker- en fenolische rijpheid. Dit kan zorgen voor een mooie concentratie van fruitaroma’s, rijpe zachte tannines en een volle structuur. Kijk maar eens op het kaartje op onze website (www.domeinbergen.nl/zonuren) en je leest hoe dat precies zit.
De bodem van Domein Bergen bestaat uit veengrond en zavel. Deze kenmerkende bodemsamenstelling geeft de wijnen mineraliteit en structuur. De veengrond zorgt voor een goede waterhuishouding en voeding voor de wijnstokken, terwijl de zavel bijdraagt aan de drainage en de vorming van een stevige basis voor de wortels.
Dan de invloed van de zee. Domein Bergen ligt op 6 km afstand van de zee. Dit heeft invloed op het klimaat van het gebied, door verkoelende invloeden van de zeewind. Deze maritieme invloed zorgt voor gematigdere temperaturen en een langere groeiperiode. Dit zou kunnen resulteren in wijnen met een fris en levendig karakter, een verfijnde zuurgraad en levendige fruitaroma’s.
De aanwezigheid van oude schelpenresten in de bodem voegt ook een extra dimensie toe aan het terroir van Domein Bergen. Deze schelpen kunnen bijdragen aan de mineraliteit en ziltigheid van de wijnen, waardoor ze een subtiele zee-achtige nuance zouden kunnen krijgen.
En dat is nog maar het begin. Want we hebben het nog niet eens gehad over de invloed die we zelf hebben op het terroir. Hoe je als wijngaardenier het terroir verrijkt en de juiste richting op stuurt.
Zo hebben we bijvoorbeeld veel verschillende moderne druivenrassen aangeplant. Deze rassen en onderstammen zijn exact afgestemd op onze bodem hier en het klimaat dat we de komende decennia in deze regio kunnen verwachten.
Hoeveel ruimte gaan we de komende jaren geven aan biodiversiteit? Hoe gaan we de wijnen maken en hoe gaan onze wijnen zich gastronomisch zo onderscheiden dat elke Magister Vini wereldwijd het specifieke terroir van Domein Bergen herkent?
Sico de Moel
Gastronomisch wijngaardenier
Domein Bergen