Claudy Jongstra – Guernica de la Ecología, Cristina Lucas – Environment is Us en de groepstentoonstelling A Touch of Light. In een tijd waarin we ons in toenemende mate zorgen moeten maken over klimaatverandering, slinkende biodiversiteit en uitputting van de aarde, geven de kunstenaars uiting aan hun ongerustheid, engagement of juist verwondering. Ze vragen aandacht voor onze – vaak veronachtzaamde – verbondenheid met de natuur in al haar tastbare en ongrijpbare verschijningsvormen, en roepen op tot reflectie, actie of bezinning. De tentoonstellingen en bijbehorend activerend publieksprogramma sluiten aan bij de ambitie om als ‘museum in het groen’ regelmatig aandacht te vragen voor kunst die de relatie mens-natuur centraal stelt. De tentoonstellingen zijn te zien tot en met 17 september 2023.

Claudy Jongstra – Guernica de la Ecología (foto: Claudy Jongstra, Guernica de la Ecología, 2021. Wol, zijde, walnoot, uienschil, wede, meekrap en wouw. Courtesy Iona Stichting. Foto Natascha Libbert)
Zaal 1 nieuwbouw en begane grond villa
Met haar kunstwerk Guernica de la Ecología maakt kunstenaar en eco-activist Claudy Jongstra (1963) een vuist tegen een onachtzame wereld die de biodiversiteit bedreigt en liefdeloos met de aarde omgaat. Een aanklacht vertaald in boos-kolkende tinten zwart, wit en sepia-grijs. Met de titel van haar werk verwijst Jongstra naar het iconische Guernica dat Pablo Picasso in 1937 schilderde als aanklacht tegen het oorlogsgeweld tijdens de Spaanse burgeroorlog. Hoezeer de aanklachten van beide kunstenaars ook verschillen, de werken ontberen allebei iedere kleur en hebben daardoor eenzelfde, dreigende sfeer.
Claudy Jongstra verwerkt in haar kunst voornamelijk wol van haar eigen kudde Drentse heideschapen. De verf waarmee ze de wol kleurt, onttrekt ze aan planten die ze kweekt in een biodynamische tuin in Friesland en, op grotere schaal, samen met biodynamische boeren van de Beersche Hoeve in Brabant. Daarmee zijn haar vaak monumentale werken niet alleen een oproep tot behoud van biodiversiteit, maar ook een warm pleidooi voor ambachtelijkheid. Bovenal wil ze met haar werk oproepen tot zelfreflectie én actie: hoe draag jij bij aan een duurzame relatie met de natuur? Kunnen we samen verandering ‘inweven’?
Guernica de la Ecología is een reizend kunstwerk, waarmee Jongstra telkens de verbinding zoekt met lokale ecologie en ambachtelijkheid. Museum Kranenburgh sluit hierop aan met onder meer een uitgebreid activiteitenprogramma voor kinderen, jongeren en volwassenen en een atelieropstelling in de villa. Hier komt niet alleen Jongstra’s ambachtelijke werkwijze tot leven, maar kun je ook zelf aan de slag met wol, kaardmolen en weefgetouw.

Cristina Lucas – Environment is Us
Zalen 2, 3 en 4 nieuwbouw
In haar solotentoonstelling Environment is Us presenteert het Spaanse multitalent Cristina Lucas (1973) de natuur niet als een geromantiseerd groen dat losstaat van de mens, maar als een intrinsiek onderdeel van onszelf en onze economische en politieke machtssystemen. Aan de hand van nieuw en recent werk zet ze aan tot denken over de interactie tussen de mens en zijn omgeving en legt ze met scheikundige precisie het netwerk van relaties tussen beide bloot. Ze presenteert haar werk volgens drie thema’s: de elementen in het menselijk lichaam, de elementen in fossiele brandstoffen en het element kobalt. Met schilderijen, opgebouwd uit materialen die ook in het menselijk lichaam voorkomen zoals ijzer, jodium en calcium maakt Lucas inzichtelijk hoe poreus de grens tussen levende wezens, scheikundige elementen en natuurlijke hulpbronnen is. Met een serie volledig zwarte werken, gemaakt van bijvoorbeeld steenkool of materialen uit de petrochemische industrie, zoomt ze in op de ontstaansgeschiedenis van onze energiebronnen. Hiermee laat ze ons met een nieuwe blik naar de aarde kijken: niet als een bodemloze put, maar als bron van leven die ook eindig is. Met een film en een nieuw schilderij gemaakt met het element kobalt vraagt Lucas ons hoe we in de toekomst denken te voorzien in dit schaarse materiaal, dat zo belangrijk is voor de huidige energietransitie.

Gelijktijdig met de tentoonstelling in Museum Kranenburgh presenteert Museum Arnhem de video-installatie Unending Lightning van Cristina Lucas, te zien t/m 25 juni 2023.

A Touch of Light
Benedenzaal nieuwbouw
Donkere tijden vragen om lichtpunten. Geen vluchtwegen uit de werkelijkheid, maar verlichte momenten van bezinning en verstilling, die ervoor zorgen dat we de realiteit weer met frisse blik tegemoet kunnen treden. De werken in A Touch of Light geven schijnbaar vanzelfsprekende, maar feitelijk ongrijpbare momenten weer, waarin licht een centrale rol speelt. Ieder van de kunstenaars verbeeldt het vluchtige natuurfenomeen op zijn eigen, poëtische wijze en vanuit een eigen idioom. Gemene deler is hun drive om de verwondering en sprankeling van licht over te brengen. Artistiek directeur Colin Huizing en gastcurator Nanda Janssen kozen een veertigtal werken uit van kunstenaars die sinds de jaren 1960 tot en met vandaag de beleving van het ongrijpbare licht vormgeven en diep invoelbaar maken. Museum Kranenburgh nodigt zijn bezoekers uit tot eigen momenten van verstilling en meditatie bij deze werken.

Kunstenaars
Willem van Althuis (NL, 1926-2005) | Jan Andriesse (ID, 1950 – NL, 2021) | Caja Boogers (NL, 2001) | Edgar Fernhout (NL, 1912-1974) | Jaap Hillenius (NL, 1934-1999) | Ann Veronica Janssens (GB, 1956) | Jannemarein Renout (NL, 1969) | Viviane Sassen (NL, 1972) | Esther Tielemans (NL, 1976) | Jef Verheyen (BE, 1932 – FR, 1984)

Deze tentoonstellingen zijn mede mogelijk gemaakt door:
Iona Stichting (tentoonstelling Claudy Jongstra – Guernica de la Ecología)
Mondriaan Fonds

Klik hier voor meer informatie.