Op het perron van station Alkmaar zit een oude bekende. Voorovergebogen tussen de andere reizigers pulkt hij de voering uit zijn neus, met de onverschillige concentratie die ook apen aan de dag leggen bij motorische uitdagingen die niet te ingewikkeld zijn maar wel aandacht vergen.
Met zo’n beetje alle vingers van zijn rechterhand zit hij in zijn neus, de hand waarmee hij mij een hand gaat geven als ik hem aanspreek.
Voor ik er erg in heb tik ik hem met m’n paraplu op zijn schouder. Hij schrikt op uit zijn kleuterstaat. Zuchtend maar niet onvriendelijk tilt hij zijn forse lijf van de bank en steekt hij ’n hand uit die hij nog snel even langs zijn neus veegt. Ik laat de paraplu vallen om het handenschudden te ontduiken. Ik tik hem er nogmaals mee tegen z’n schouder, als een veeboer met z’n stok.
‘Gaat-ie?’
Wat hij met de moed der wanhoop aan geforceerde opgewektheid op zijn gezicht had getoverd, verdwijnt in de trieste rimpels van een doorgefokte buldog. Hij zucht nog eens diep, alsof het z’n laatste adem betreft en gaat los: Dat het…ach, dat het wel gaat, maar z’n zuster, hè, zèèg, z’n enige zuster, z’n oudere zuster, zèèg… dat ze is opgenomen en dat ze, nog géén zestig, zèègg, aan het dementeren is geslagen, dat…
Ik bid dat hij naar Anna Paulowna moet en niet naar Arnhem, maar het mag niet zo zijn. Voor mij uit lamenterend stapt hij in de intercity naar Maastricht. We gaan tegenover elkaar zitten. Zijn massieve onderstel is als een zachte, warme bankschroef met daartussen mijn knieën. Hij buigt zich met gedempte stem voorover en forceert mij daarmee tot overhellen in zijn aura. Dat hij, zèèg, nu op weg is om het appartement te ontruimen, van driehoog, in z’n eentje, dat er niemand, zèèg…
Zèèg, denk ik vol weerzin, heb jij uit een vaas met bloemen gedronken? Waarom poets jij niet netjes je tanden als je van huis gaat!?
Ik vraag hem waar die zuster van hem woont, niet dat het me interesseert, maar hoe eerder hij eruit moet hoe beter. Het zingt binnenin mij als er ‘Sloterdijk’ uit zijn slordig betegelde douche-putje klinkt.
In de verte glanzen de oranje dakpannen van de abdij. Nog even. Castricum, Zaandam, de tunnel, en dan is het voorbij. Ik knik en schud met mijn hoofd al naar gelang de aard van zijn geventileerde sores. Goede manieren zijn belangrijker dan wetten (Edmund Burke).
Jaren niet gezien, maar hij toont geen enkele interesse in mij, tot hij op de valreep, in de tunnel, opeens naar mijn kinderen vraagt: ‘Drie toch, zèèg?’
Trapsgewijs wil ik hem bijpraten, maar als ik de studie van mijn oudste te berde breng, ziet hij behendig aanleiding z’n zus er weer bij te slepen: die was tot voor kort ook socioloog, werkte voor een of ander ministerie, zèèg, maar haar ziekte, etc., etc.
Aangekomen in Sloterdijk wurmt hij zich uit de vierzit. Dit keer kan ik zijn uitgestoken hand niet ontwijken, maar de opluchting dat ik van hem verlost ben maakt de aanraking draaglijk. We gaan bellen, bellen en nog eens bellen!
Tot in de eeuwigheid niet, vadsige kleuter!
Ik kijk om mij heen en vind alle mensen kleinburgers, loosers zonder diepgang, bang, werkmieren, oppervlakkige gelukzoekers, verslaafd aan hun telefoons en kleinzielige besognes, maar realiseer me onmiddellijk dat ik één van hen ben met exact dezelfde zielige eigenschappen die garant staan voor een volledig zinloos leven, echter met dát verschil, dat ík kan schrijven! Velen kunnen schrijven, natuurlijk, maar niemand zoals ik.
Een warm najaarszonnetje verwarmt de coupé. Gelukzalig zweef ik de resterende kilometers over brede rivieren en door reeds licht glooiend landschap.
