Noblesse Oblige
Column: Kraantje
Gepubliceerd: 6 oktober 2023
‘Zelfs met een demissionaire regering is het niet rustig aan het politieke front. Deze week werd een demissionaire minister milieupaus van de EU en moest een nieuwe politieke partij weer van een kopstuk afscheid nemen.’ ‘Wat is dat toch met nieuwe partijen, dat ze telkens in de publiciteit komen in verband met perikelen van hun leden? Of het nou om de voormalige LPF gaat – herinner je je Philomena Bijlhout nog – tot en met Hein Pieper van NSC, altijd blijkt er wat te zijn.’
‘Als iemand weggaat naar aanleiding van een afgehandeld arbeidsconflict dat notabene twintig jaar geleden speelde, dan leg je de lat wel hoog als partij, dan neem je je voorbeeldfunctie echt serieus. Vergeet niet dat allerlei gevestigde partijen te maken hebben gehad met de nodige perikelen van partijleden die dubieus handelden. Herinner je je nog Wijnand Duijvendak? Hij moest aftreden omdat hij betrokken was geweest bij een inbraak op het ministerie van Economische Zaken waarbij plannen voor nieuwe kerncentrales werden buitgemaakt en gepubliceerd in de media, of de toch niet aan kanker lijdende Tara Singh Varma die met veel gevoel voor dramatiek van het politieke toneel verdween, de van de daklozenkrant stelende Bert Roest, de corrupte Jos van Rey die na zijn veroordeling gewoon weer terug kon keren en zich tegenwoordig zelfs wethouder van Roermond mag noemen. Van links tot rechts, het beperkt zich niet tot één partij en of het nou een gevestigde of nieuwe partij betreft. Daarbij, politici worden gekozen, je hebt de keuze om wel of niet op hen te stemmen. Je hebt de mogelijkheid ze weg te sturen.
Wat veel erger is, als leden van het bestuur die niet gekozen worden maar dankzij hun achternaam en familie een hoge positie hebben zich laakbaar gedragen en toch onschendbaar blijven.
Zo werd deze week bevestigd en als exclusief nieuws gebracht dat prins Bernhard, Prinsgemaal wel degelijk lid is geweest van de NSDAP, hoewel hij zelf dat tot aan zijn dood bleef ontkennen. Dat hier al in 1948 berichten over waren en 28 jaar geleden in 1995 een boek verscheen waarin dit is vermeld, is grotendeels vergeten. De schrijvers van het boek werden met dwang vanuit koninklijke kringen via de regering gemaand hun tekst aan te passen en de auteurs werden zo indirect van laster beschuldigd. Zolang er alleen indirect bewijs was, werd er niks mee gedaan. Maar nu rijst toch de vraag uit allerlei kringen of er niet een gedegen onderzoek moet komen naar het verleden van de Prinsgemaal.’
‘Maar wat zou dat dan opleveren? Het roept alleen meer vragen op dan antwoorden, en in de jaren dertig was het in Duitsland niet verboden om lid te worden van de NSDAP, alleen na de Tweede Wereldoorlog was het iets waar je niet te koop mee liep. Hij was een flagrante leugenaar, niet alleen tegenover zijn vrouw maar zelfs toen hij aan het einde van zijn leven een exit-interview gaf dat postuum werd gepubliceerd bleef hij volhouden dat hij van de prins geen kwaad wist wat betreft zijn Nazi-verleden. Dat hij buitenechtelijke dochters had, durfde hij wel postuum toe te geven. Als je zo makkelijk leugens vertelt, en de gebeurtenissen waren lang geleden, de getuigen zijn merendeels overleden, wat voor nut heeft zo’n onderzoek?
Dat Bernhard nog steeds tot benarde situaties leidt voor het koningshuis is overduidelijk. Toch lijkt het zinvoller dat er een maatschappelijke kosten baten-analyse komt. Wat is een koningshuis ons waard en wat is het maatschappelijke nut? Een hedendaagse koning, die zichzelf een vakantie gunt terwijl de regering iedereen oproept om thuis te blijven, die zijn kroondomein pas na politieke druk aan dezelfde regels houdt als andere gesubsidieerde natuurgebieden, die een troonrede voorleest waarin hij meldt dat het volk de buikriem moet aanhalen en zelf een kleine vier ton extra loon mag innen. Zo’n koning gun je dat zijn dochter dat nooit hoeft te gaan doen. Dat ze als student zonder bedreigingen als gewone burger door het leven mag gaan. Laat hem de koninklijke weg bewandelen voor zijn dochter, noblesse oblige.