Kristal in de wijn. Hoe komt dat nou?
Door: Renée Bakker
Gepubliceerd: 3 december 2021
Je kent het wel. Het laatste slokje van je wijn zit vol met een soort doorzichtig spul, het lijkt op suiker of glas. Hoe komt dat nou?
Kristal is doodnormaal in een wijn, onschadelijk voor je gezondheid en onschadelijk voor de wijn. Meestal zie je het kristal in witte wijnen, dit komt omdat witte wijnen meer zuren bevatten. Maar ook in rode wijn kan het voorkomen. Die kristallen komen in de wijn door wijnsteenzuur in combinatie met nog wat dingen zoals kalium. Wijnsteenzuur is een natuurlijk zuur dat aanwezig is in de druiven en automatisch in de wijn terechtkomt. Dit zuur kristalliseert door een daling in temperatuur, bijvoorbeeld als je een fles in een koele kelder neerlegt of tijdens het vervoer.
Sommige wijnmakers proberen deze kristallisering te voorkomen door de wijn sterk te koelen, tot net onder het vriespunt, vóór de botteling. Vlak voor de botteling filteren de wijnmakers de wijn, waardoor het kristal uit de wijn gefilterd wordt. Daarmee filter je ook een deel van de aroma’s weg, dus het is niet echt gewenst.
Wijnsteenzuur kun je ook zo in de winkel kopen. Het wijnsteenzuur kan zich tijdens de gisting en rijping verder ontwikkelen, dan blijft het tegen de wanden van de barriques (vaten) kleven. De kristallen worden van de wand afgeschraapt en gezuiverd. De kristallen worden verkocht om (te) zoete wijnen aan te zuren, maar ook wordt wijnsteenzuur verkocht als zuurmiddel aan de voedingsindustrie en vervolgens gebruikt in frisdranken en voedingswaren. Leuk weetje.
Wat zeggen die kristallen dan over de wijn?
Als er kristal in een wijn te vinden is, is dat een teken dat er een hoog gehalte aan mineralen in de wijn zit. Ook is het zo dat bij langzame vergisting van de wijn bij een lage temperatuur er meer geuren en aroma’s in de wijn bewaard blijven. Hoe langzamer de vergisting hoe minder wijnsteen zich ontwikkelt in het vat, maar hoe sneller en meer wijnsteen zich kan ontwikkelen in de fles. Het geeft in die zin wel aan dat de wijn met aandacht en vakmanschap gemaakt is.
Kristallen hebben niet echt een lekker mondgevoel vind ik. Je zou kristallen in de wijn kunnen voorkomen door de wijn te decanteren. Decanteren betekent dat je de fles wijn overschenkt in een karaf. Je schenkt de volledige fles in de karaf totdat er kristallen bijkomen, dan stop je uiteraard. Let er wel op dat als er veel zuurstof bij de wijn komt de witte wijn zijn boeket, frisheid en aroma’s verliest. Een betere optie vind ik dus om voorzichtig de wijn in een glas te schenken en te zorgen dat er zo veel mogelijk wijnsteen in de fles achterblijft. (Tip: zet de fles een paar uur voor het drinken rechtop, zodat alle kristallen naar beneden kunnen zakken.)
Nou, ik vind het zelf behoorlijk koud buiten. Ik ben bijna bang dat ik zelf kristalliseer.
Proost!
Renée
Deel
