Fly me to the moon
Column: JoMo
Gepubliceerd: 30 oktober 2020
In deze spannende en onzekere tijden moeten ingrijpende beslissingen worden genomen. De steunpakketten vliegen met miljarden euro’s over tafel. Moesten we decennialang de hand op de knip houden, thans lijkt de zilvervloot te zijn binnengevaren inclusief een royale sinterklaas.
KLM krijgt een kleine vier miljard subsidie en het nieuwe vliegveld Lelystad moet snel open. Het duizelt me als ik de bedragen zie passeren. Durft er iemand de vraag te stellen of we dit echt moeten willen? Het belangrijkste motief voor de steunmaatregelen is de economie; maar wat wordt daar nu precies mee bedoeld? Het argument, dat KLM (Kan-Lang-Mee) de grootste gebruiker is van Schiphol en dat het wegvallen van deze belangrijkste klant Schiphol in nood zou brengen, is een soort kip-ei-verhaal. Ik begrijp dat het gaat om onze blauwwitte zwaan, onze nationale trots, wat dat ook moge betekenen. Op en nabij Schiphol werken ongeveer 200.000 mensen, waarvan 30.000 voor KLM. Er komen 70 miljoen passagiers voorbij, die gemiddeld € 18 besteden op de luchthaven en er gaat een kleine twee miljoen ton vracht langs de luchthaven. Dat is dus niet niks. Maar zouden die omzet en banen ineens wegvallen als KLM zou stoppen?
Het is niet ondenkbaar, dat er in het komende decennium belasting zal worden geheven op kerosine en dat zal het vliegen aanzienlijk duurder maken. We moeten immers onze CO2-doelen realiseren. Ook het bewustzijn rond het vliegen en het onbeperkte gezeul van mensen, levende have en goederen over de aardbol zie je zachtjes aan veranderen. Banken geven liever geen krediet meer aan KLM-Air France, tenzij ze daartoe gedwongen worden; de staat zou dat aan de grote Nederlandse banken kunnen opleggen. De vraag is dus gerechtvaardigd of de belastingbetaler dan wél bereid zou moeten zijn deze gelden ter beschikking te stellen. Het lijkt op vloeken in de kerk, maar hoe dramatisch zou het zijn als KLM zou worden ingelijfd door Air France?
Er is inmiddels een formidabele overcapaciteit in de luchtvaart. Zonder de KLM zijn Air France, Lufthansa, British Airways, EasyJet en Ryanair de grootste klanten van Schiphol. Dan kunnen we Lelystad ook opdoeken. En vinden we het echt onoverkoombaar als het aantal van 500.000 vliegbewegingen per jaar wordt teruggebracht tot de helft?
Je kunt het beschikbare belastinggeld dan besteden aan snelle trein- en lightrailverbindingen, te beginnen naar Groningen en Drenthe. Daardoor kan het wonen in het rustige oosten en het werken in de randstad prima worden gecombineerd, zeker nu het thuiswerken meer en meer ingang vindt.
Sommigen zijn trots op of blij met het koningshuis, andere met het Nederlandse voetbalelftal en weer andere met onze musea, orkesten, sinterklaas of onze waterwerken. Ik lees in onderzoeken nooit dat onze identiteit een relatie heeft met de KLM. Trots is zoiets als make-up of borstimplantaten; het mag wat kosten, maar dan ga je er weer vol zelfvertrouwen op uit.
JoMo