Etiquette! Hoe hoort het nu?
Column: Rob van de Pas
Gepubliceerd: 28 april 2023
Vorige week donderdag werd VVD-raadslid Kees van Leijen in het zonnetje gezet middels een Koninklijke Onderscheiding. Kees is inmiddels twaalf jaar raadslid en dan krijg je van WA van Buren vanuit Den Haag een lintje opgestuurd. Onze sympathieke Lars Voskuil mocht, als dienaar van de Kroon, de medaille bij Kees opspelden. Daarna waren er bloemen, felicitaties en een fotosessie. Toen ik de foto in ons Flesje zag, dacht ik hardop: ‘Had nou niemand van de incrowd rond Kees even een colbertje stand by kunnen hangen?’ Burrie Lars Voskuil was as usual keurig in pak, ambtsketen om en voorzien van een brede glimlach. En Kees? Die had een zwart T-shirt met lange mouwen aan. Ongetwijfeld een schoon shirt en met liefde gestreken door zijn partner en misschien wel door Kees zelf.
Vanaf deze plek ga ik het Kees natuurlijk niet euvel duiden dat hij uitgerekend op dat moment geen jasje aan had. Zo’n lintje moet tot op het laatste moment een verrassing blijven. Dat zijn de mooiste en meest emotionele momenten voor de man of vrouw die een Koninklijke onderscheiding krijgt.
Een schilder moet je eigenlijk verrassen op de steiger of ladder en een arts in zijn ziekenhuis. De een in z’n overall en de ander in zijn operatiepak. Hoe je de voorzitter van de lokale nudistenvereniging voor 25 jaar actief en ongevraagd naaktlopen gaat onderscheiden, laat ik maar even in het midden.
Werkkleding
Maar wat is dan de ‘werkkleding’ van een politicus als hij of zij in een officiële openbare vergadering zit en het college van B&W of de partij met een behoorlijk aantal kiezers vertegenwoordigt?
Kees werd óók op zijn werk gehuldigd. Het werk van Kees en dat van die andere twintig raadsleden vindt voor een belangrijk deel plaats in de raadzaal van de gemeente Bergen. Hij werkt daar in een officiële raadsvergadering. Dat doen onze lokale volksvertegenwoordigers minimaal één keer per maand. Zo’n vergadering wordt via de diverse kanalen uitgezonden, er zit publiek op de tribune en de pers volgt als ‘waakhond van de democratie’ kritisch de gang van zaken in de vergadering. Tot zover niets nieuws onder de zon. Tenminste, je bent letterlijk in beeld.
Non-verbaal
De communicatieve uitstraling van een raadslid is voor 55% een non-verbale boodschap. Als hij wat zegt, zal het effect voor nog eens 38% extra worden versterkt door zijn of haar intonatie. De overige 7% is de inhoud van hetgeen de politicus heeft bedacht. Een politicus moet het dus vooral hebben van zijn non-verbale uitstraling en het juiste gebruik van zijn stem.
Die non-verbale communicatie wordt bepaald door uiterlijk, kleding, kleur, houding, praten met handen en voeten, gezichtsuitdrukking en oogcontact. Ze zeggen weleens: ‘De ogen zijn de spiegel van de ziel.’
Slobbertrui
Een volksvertegenwoordiger wordt tegenwoordig zeer kritisch gevolgd op de MSM en social media. Je zit in een glazen huis en het vertrouwen in de politiek is niet hoog. Een WhatsApp’ende premier Rutte tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen is gewoon een slecht signaal. Maar ook een onderuitgezakt raadslid dat in een geitenharen slobbertrui en slecht voorbereid binnensmonds zijn obligate verhaal afsteekt, kan beter onder tafel kruipen of wat anders gaan doen. Het gaat hier echt om cruciale beeldvorming.
Mooi zwart
Als je een volksvertegenwoordiger bent, betekent dat niet dat je je ook ‘volks’ moet gedragen.
Nee, vertegenwoordig jouw kiezer zoals dat hoort. Netjes gekleed, verzorgt uiterlijk, representatief en proactief. De gemeenteraad van Bergen mag zich wat mij betreft gaan verdiepen in communicatieve vaardigheden én kledingetiquette. Maak daar maar eens raadsbrede afspraken over.
Kees, van harte gefeliciteerd met jouw Koninklijke onderscheiding. Het is je zeker gegund en mooi zwart is niet lelijk, toch?
Robbie