Dezinformatsiya
Column: Kraantje
Gepubliceerd: 25 maart 2022
‘Wat een geluk, dat we weer eens in het zonnetje kunnen zitten en ongegeneerd kunnen genieten.’ ‘Inderdaad, zonde om de hele dag binnen te zitten met dit fijne lenteweer. Maar ongegeneerd genieten daar heb ik toch wat moeite mee. Kijk naar alle ellende in de wereld. Als je zo oud bent als ik dan lijken alle trends en ontwikkelingen zich te blijven herhalen.
Zo heb ik nu het gevoel dat we weer in de Koude Oorlog leven, dat het Sovjet-tijdperk terug is, of we nu willen of niet. Dat oude begrippen en terminologieën weer helemaal in zwang zijn. Dat de bom niet meer betekent dat iets geweldig is, maar dat het daadwerkelijk over kernwapens gaat. Dat als we het over Oost-West verhoudingen hebben het niet over een mogelijke theatershow van Youp van’ t Hek en Herman Finkers gaat, maar over de internationale politiek. Dat Kremlinologen aan de hand van beelden en toespraken gaan gissen naar de diepere betekenis. Is die foto van de generaal twee weken oud of gefotoshopt? Niets is wat het lijkt. En dan al die informatie die via allerlei kanalen op je afkomt. Het is moeilijk te weten wat waar is of niet. We hebben hier in ieder geval een overvloed aan mogelijkheden om allerlei bronnen te raadplegen.’
‘Nou dat valt ook wel mee, de belangrijkste Russische bronnen RT en Spoetnik zijn verbannen en verwijderd.’ ‘Dat ze als propaganda-instrument worden gezien, wil nog niet zeggen dat ze verboden moeten worden. Wat zegt het over de waarde die het Westen aan vrijheid van meningsuiting hecht als je zoiets verbiedt? Zolang het overduidelijk is dat je naar propaganda kijkt waarom zou je het dan niet toelaten?’
‘Maar het zijn toch verspreiders van nepinformatie. Als een invasie wordt geframed als een bevrijdingsmissie, als er wordt gedaan alsof de dader zelf een slachtoffer is dan wordt informatie ook als wapen ingezet.’
‘Dat is toch net zo goed bij ons regelmatig het geval? Heb jij het laatste media-optreden van de lokale eierkoekenkoningin gezien? Gaf zij eerst de schuld van de plagiaatrel aan haar medewerkers die alles zonder haar medeweten hadden gedaan, nu is het de schuld van de media. En zo’n programmamaker volgt klakkeloos het huilie-huil verhaal zonder dat er een kritische vraag werd gesteld. De dader is ineens het slachtoffer geworden.
Daar hebben we geen propagandazenders voor nodig maar gewoon een programmamaker of pers die alleen als doorgeefluik willen fungeren of aardig willen worden gevonden en vergeten wat hun voornaamste taak is: informatie te vergaren. Als Nelly ineens zingt dat het hier heet wordt, is het niet de taak van een journalist om dan maar van zelfsprekend z’n kleren uit te doen, het is de taak van de journalist om naar buiten te gaan en om na te gaan of dat ook echt zo is.