Bijzondere expo tijdens de Kunst10Daagse
Koop je aflaat voordat je een reisje naar de hel maakt...
Gepubliceerd: 20 oktober 2023
Midden in de Bergense Kunst10Daagse, op 23 oktober a.s. om 14.00 uur, zal de plaatsing van het monumentale beeld Stairway to Heaven van de Groningse kunstenaar Herbert Nouwens aan de Baakmeerdijk met een ludieke actie ten doop worden gehouden. Nadat de doopceremonie is voltrokken door pastoor Jan Jaap van Peperstraten, onder meer van de Parochiegemeenschap Bergen en Schoorl, zullen er aflaten verkocht worden. Een actie met een knipoog, vanzelfsprekend, want die aflaten zijn bedoeld als verlichting in het culturele vagevuur van de gemeentepolitiek.
Sinds een paar weken is het beeld Stairway to Heaven van Groningse kunstenaar Herbert Nouwens te bewonderen in een weiland aan de Bergense Baakmeerdijk 12. Na de nodige omzwervingen vond het twee ton zware gevaarte van verwrongen staal met een angstaanjagende zwaai van een hoogwerker zijn plek tussen het groen en de grazende geiten. Goed zichtbaar vanaf het lieflijk slingerende landweggetje oogt het monumentale beeld bepaald opzienbarend in het Hollandse vlakke land.
Nouwens maakte zijn Stairway to Heaven in opdracht van Hans Peter Corbee van het Schoorlse rariteitenkabinet De Verwondering 1601. Corbee droeg ook de materialen aan. In de oude smeedijzeren trapleuningen van het gesloopte Bergense Zusters Ursulinenklooster zag hij schoonheid, en betekenis in de restanten van bunkers en schuilkelders uit het Duitse Dresden. Een paar van die grote lappen schroot, overblijfselen uit de gruwelijke vuurstormen van de bombardementen van Dresden, werden ooit door een Bergenaar meegenomen en opgeslagen. Door Nouwens werden die materialen gecombineerd tot een indrukwekkend monument: een trap zonder definitieve bestemming, een trap omhoog naar de hemel.
Denk aan de ‘Poort van Bergen’, het werk van Nouwens roept extreme reacties op. Mensen vinden het óf helemaal geweldig, óf volstrekt waardeloos. Omhoog en omlaag, hemel en hel; in het geval van Stairway to Heaven is het kunstwerk zowel letterlijk als figuurlijk gemaakt van zwaar beladen materiaal. En deze dagen is de symboliek van Stairway to Heaven natuurlijk nog eens extra relevant. Wreed en zinloos, met Poetins oorlog in de Oekraïne ziet de organisatie de plaatsing van het beeld als een hart onder de riem voor die dappere Oekraïners. Misschien is dat de reden waarom dit stuk nog meer omstreden is dan anders, en de Bergense politiek zich er geen raad mee weet.
Wat verwijt de organisatie rond Nouwens Stairway to Heaven de lokale bestuurders? Hoewel de gemeente Bergen zich maar al te graag als een bruisend kunstenaarsdorp presenteert, is de lokale overheid nauwelijks bereid een bloeiend cultureel klimaat te ondersteunen. “Te vaak liet u de kunst en de cultuur in de steek. Even geen tijd, even geen geld. De artiest, beeldhouwer, fotograaf, componist, dichter, musicus, de schrijver, schilder, ballerina en koorddanser, de held die één der schone kunsten beoefent, hoe heeft u hen gewaardeerd? Waarom zijn zij zo vele malen de sluitpost van de begroting?”, schrijft voormalig voorzitter van de Kunst10daagse en interim-directeur van Museum Kranenburgh Jos de Moel, op wiens erf Stairway to Heaven nu tentoongesteld staat.
In lijn met de religieuze associaties biedt de organisatie daarom tijdens de presentatie van Stairway to Heaven aflaten te koop aan. Voor wie even kwijt is wat aflaten waren, ooit kon je met een aflaat je zonden afkopen. Tegen de aankoop van een aflaat, een kunstwerk op zich speciaal ontworpen door grafisch ontwerper, illustrator en kunstenaar Willem Schotten, minder lang boete doen in het vagevuur van culturele onverschilligheid? Dat moet niet alleen de kunstminnende bezoekers van de presentatie aanspreken, maar hopelijk de gemeente Bergen tot inkeer brengen. Oneerbiedig? Ach, pastoor Van Peperstraten ziet er de humor wel van in, het blijft toch een actie met een vrolijke knipoog.
De opbrengst van de aflaten komt ten goede aan kunstenaar Herbert Nouwens en stichting De Verwondering 1601.
Feiten Stairway to Heaven
Sculptuur van gebogen en gecorrodeerd staal en gietijzer, maten ca. 1.00 x 1.00 x 2.50 m
Locatie: Baakmeerdijk 12, 1862 PZ Bergen
In opdracht van Hans Peter Corbee, Stichting De Verwondering 1601 Schoorl
Presentatie Stairway to Heaven ter gelegenheid van Bergens Kunst10Daagse
23 oktober 2023, 14 uur
Sprekers: Jan Jaap van Peperstraten Jos de Moel, Hans Peter Corbee
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.