Dinsdag 4 oktober is het precies dertig jaar geleden dat een El-Al vliegtuig zich in twee Bijlmerflats boorde. Een van de meest controversiële vliegtuigrampen van de twintigste eeuw was een feit. Meer dan welke andere journalist ook schreef Bergenaar Vincent Dekker voor dagblad Trouw over de vele raadsels die de ramp en het officiële onderzoek ernaar omgaven en nog omgeven. Nu loopt op NPO 1 de thrillerserie Rampvlucht over zijn werk en vandaag ligt ook een nieuwe uitgave van zijn boek over de ramp in de boekwinkel. Bij het Nederlands Film Festival maakt Rampvlucht vanavond kans op twee Gouden Kalveren.

De vliegtuigramp in de Amsterdamse woonwijk Bijlmermeer, waarbij minstens 43 mensen omkwamen, staat bij velen in het geheugen gegrift. Een Facebookpagina met de vraag ‘Waar was jij toen je over de ramp hoorde?’ heeft al vele duizenden reacties opgeleverd. Vincent Dekker was bij zijn toenmalige vriendin Marijke, met wie hij inmiddels bijna dertig jaar is getrouwd. Hij was de luchtvaartjournalist van Trouw en ging dus meteen naar de krant. Al de volgende dag hoorde hij van getuigen dat het officiële verhaal niet klopte, en zulke geluiden bleef hij maar horen, maanden, ja zelfs jaren lang.

Aanvankelijk was hij de enige die vragen bleef stellen, een tijd ook waarin hij op subtiele, en soms minder subtiele, wijze werd bedreigd. Maar na een jaar voegde Pierre Heijboer van concurrent de Volkskrant zich bij hem, en even later nog meer journalisten. Ondertussen meldden steeds meer Bijlmerbewoners en hulpverleners zich met vreemde ziektes. Zes jaar na de ramp besloot de Tweede Kamer tenslotte dat een parlementaire enquête de waarheid moest achterhalen. Ook die enquête leverde echter niet de vurig gewenste opheldering.

Scenarioschrijver Michael Leendertse vond het verhaal over Vincent Dekker en zijn collega-journalisten zo spannend dat hij besloot er een tv-thriller over te maken: Rampvlucht. Vanavond is daarvan al deel 2 te zien, waarin Dekker na diverse bedreigingen steeds meer door angst bevangen raakt, maar waarin ook de samenwerking met Volkskrant-concurrent Heijboer tot stand komt.
Dekker en Heijboer vormen met dierenarts Asha Willems (een gefingeerd personage) de hoofdpersonen in Rampvlucht. De drie gaan op zoek naar wat er eigenlijk in het vliegtuig zat. En wie waren de mannen in de witte pakken? En waarom waren eerst honderden en later zelfs meer dan duizend mensen ziek? Rampvlucht neemt je mee in hun speurtocht, waarbij ze geregeld door de autoriteiten worden tegengewerkt. Het is een spannende serie geworden, waarbij feit en fictie zijn gemengd, maar waar de belangrijkste delen toch allemaal op waarheid berusten. Daarmee geeft Rampvlucht een bijzondere inkijk in een wereld die juist zo veel mogelijk verborgen wil houden.

De serie sluit op 4 oktober, de dertigste herinneringsdag van de ramp, af met de parlementaire enquête, het politieke onderzoek in 1998-1999 dat toch ook weer geen bevredigende antwoorden opleverde. Dekker liet het onderwerp daarna rusten totdat 25 jaar na de ramp, in 2017, de notulen van de ministerraad en andere overheidsdocumenten openbaar werden. De onthutsende ontdekkingen die hij daarbij deed, heeft hij verwerkt in een geactualiseerde versie van zijn boek ‘Going down, going down’, dat gisteren is verschenen.
Een deel van zijn nieuwe onderzoek is ook het onderwerp van een tv-documentaire die op woensdag 5 oktober op NPO 2 te zien zal zijn. Daarnaast heeft de omroep die alles uitzend, KRO-NCRV, er een uitgebreide multimediaproductie van gemaakt door er een podcast en een interactieve website aan toe te voegen. Via de interactieve website kan de bezoeker zelf in een hangar op Schiphol op zoek gaan naar informatie over deze wereldschokkende ramp. En in de podcast vertellen Vincent en Marijke Dekker onder meer hoe zij die spannende periode in hun leven hebben ervaren.

Gouden Kalf
De serie Rampvlucht ging donderdag 22 september in première tijdens het Nederlands Film Festival. Zaterdag maakte het NFF bekend dat Rampvlucht een van de drie genomineerden voor een Gouden Kalf is in de categorie Beste Dramaserie. En Thomas Höppener, die de rol van Vincent Dekker vertolkt, is genomineerd in de categorie Beste Hoofdrol Dramaserie. Vanavond (vrijdag 30 september) zal de jury de uiteindelijke winnaars bekend maken.

Op https://kro-ncrv.nl/programmas/rampvlucht vindt u meer informatie over deze bijzondere productie.